İstanbul’da İran ve Avrupa Arasında Nükleer Görüşme Heyecanı

T24 Dış Haberler

İran ve Avrupa ülkeleri arasındaki önemli nükleer görüşmeler İstanbul’da başladı. İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu’na giriş yapan heyetler, 2015 tarihli nükleer anlaşmanın geleceği ve Birleşmiş Milletler yaptırımlarının akıbeti gibi konuları ele alacak.

ABD ve İsrail’in Haziran ayındaki saldırılarından bu yana ilk diplomatik temas olan bu görüşmelerde, Avrupa tarafını Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık temsil ederken, toplantıya Avrupa Birliği temsilcileri de katılıyor.

Avrupa’nın Şeffaflık Talepleri

Avrupalı ülkeler, İran’dan nükleer faaliyetlerine ilişkin daha fazla şeffaflık istiyor ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ile işbirliği yapmasını talep ediyor. Bu şartları yerine getiren İran, BM yaptırımlarının altı ay ertelenmesi konusunda Avrupa ülkeleri tarafından değerlendirilecek.

Ancak taraflar arasında anlaşma sağlanamazsa, Avrupa ülkeleri “snapback” mekanizmasını devreye sokarak BM yaptırımlarını yeniden uygulamaya koyabilirler.

İran’ın Tavrı

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, ülkesinin uranyum zenginleştirme konusundaki haklarından vazgeçmeyeceğini vurgularken, ABD ile görüşmelere ancak güven ortamı sağlandığında açık olduklarını belirtiyor.

Her iki taraf da görüşmelerde ilerleme sağlanamazsa yaptırımların tekrar devreye sokulabileceği konusunda uyarırken, yeni toplantılar ve devam eden diplomatik temaslar gündemde.

ABD’nin 2018’de nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından İran, taahhütlerini askıya almış ve 2231 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararı gereği 18 Ekim 2025’te kalan son BM yaptırımlarının da sona ereceği belirtiliyor.

ABD ve İran Arasındaki Gerilim

Amerika Birleşik Devletleri’nin İran’a yönelik hava saldırıları öncesinde beş tur müzakere yürüttüğü biliniyor. Ancak mevcut ve eski ABD’li yetkililere göre, saldırılar sadece üç İran nükleer tesisten birini ciddi şekilde etkilerken, diğer ikisi fazla hasar almadı.

İran, nükleer silah üretme iddialarını reddederken, ABD ile şu an için tekrar masaya oturmanın mümkün olmadığını ifade ediliyor.

İstanbul’daki görüşmeler, dünya çapında büyük ilgiyle takip ediliyor. İran ve Avrupa arasındaki bu nükleer görüşmelerin sonucu, küresel siyasette önemli bir rol oynayabilir.