Vücudun kontrol merkezi olan beynimiz, dolaşımdaki patojenlere veya toksinlere karşı güçlü bir güvenliğe ihtiyaç duyar. Kan-beyin bariyeri de (BBB) bu hayati işlevi yerine getirir, ancak bazen doğru bir şekilde çalışmayabilir ve bu durumda bazı nörolojik rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Stanford’daki bilim insanları ise potansiyel olarak nörolojik hastalıkları önleyecek veya düzeltmeye yardımcı olabilecek terapötik moleküller belirlediler. Molekül yamaları, nörolojik hastalıkları tedavi etme ve önlemede ilk adım olabilir
Beyni besleyen kan damarlarının içinde yarı geçirgen bir astar oluşturan BBB, nörolojik işlevin çekirdeği olan besinler, iyonlar ve moleküller dışında kapıdaki hemen hemen her şeyi geri çevirir. Ne yazık ki bu bariyer hasar görürse multipl skleroz, Alzheimer veya beyin kanseri gibi bir dizi nörolojik hastalığa yol açabilir. Nature Communications dergisinde yayınlanan araştırma makalesinin kıdemli yazarı Calvin Kuo, konu ile ilgili “Sızdıran bir kan-beyin bariyeri, birçok beyin hastalığının ortak bir yoludur, bu nedenle bariyeri kapatabilmek tıpta uzun süredir aranan bir hedef olmuştur.” açıklamalarına yer verdi.
Stanford’daki bilim insanları ise tam da bunu yapmalarına olanak sağlayacak molekülleri araştırdı. Konunun kilit noktası, BBB’nin korunmasına yardımcı olduğu bulunan WNT sinyali olarak bilinen bir iletişim yolu olabileceği yönünde. Bu yol, kıvrık adı verilen bir protein reseptörü tarafından başlatılır. Ekip, beyindeki kan damarlarının endotel hücrelerinde kıvrımlı bir reseptör olan FZD4’ü aktive eden bir molekül belirledi. Daha sonra, reseptöre bağlanan ve WNT sinyalini 100 kat daha verimli bir şekilde başlatan L6-F4-2 adlı bu molekülün bir versiyonunu geliştirdiler. Bunu test etmek için araştırmacılar, L6-F4-2 moleküllerini, fareler üzerinde test etti. Gerçekten de ekip, tedavi edilen farelerdeki kan damarlarının eskisinden daha yoğun ve daha az sızdıran hale geldiğini buldu.
Başka bir testte araştırmacılar, moleküllerin BBB’ye zarar verebilecek ve potansiyel olarak tehlikeli maddelerin beyne girmesine izin verebilecek felçler üzerindeki etkisini araştırdılar. L6-F4-2’nin farelere uygulanmasının inmenin şiddetini azalttığını, hayatta kalmalarını artırdığını ve kan damarlarında oluşan sızıntıların düzeltilmesine yardımcı olduğunu buldular. Oldukça umut vaadeden çalışma için araştırmacılar, bunun nörolojik hastalıkları tedavi etme ve önlemede ilk adım olabileceğini söylüyor.
